شکستگی لگن یک آسیب جدی است که می‌تواند عواقب جدی برای زندگی فرد به همراه داشته باشد. خطر بروز شکستگی لگن با افزایش سن افراد افزایش می‌یابد. افراد مسن به دلیل ضعف استخوان‌ها (پوکی استخوان) و همچنین افزایش احتمال سقوط، بیشتر در معرض خطر شکستگی لگن قرار دارند. عواملی مانند مصرف برخی داروها، بینایی ضعیف و مشکلات تعادل می‌توانند باعث افزایش احتمال سقوط در افراد مسن شوند، که این نیز یکی از علل شایع شکستگی لگن است.

لگن مفصلی است که حالت گوی و کاسه مانند  دارد. مفصل لگن موجب می‌شود که استخوان ران پا بتواند حرکت کند و چرخش داشته باشد. شکستگی قسمت کاسه مانند یا همان حفره مدور در لگن خاصره (با نام سوکت) تحت عنوان شکستگی لگن، شناخته نمی‌شود چرا که روش‌های درمان شکستگی قسمت سوکت ملاحظات کاملا متفاوتی دارد.

انواع شکستگی استخوان ران و لگن

به طور کلی شکستگی لگن از سه نوع می‌تواند باشد. نوع شکستگی به این موضوع بستگی دارد که چه ناحیه ای از لگن درگیر شده است.

شکستگی داخل کپسول مفصلی

این شکستگی‌ها معمولا کمی پایین تر از سر استخوان فمور هستند و در داخل کپسول مفصلی قرار دارند. کپسول مفصلی بافت نرمی است که مفصل را در بر گرفته و حاوی ماده نرم و روغنی مانندی به نام سیناویال است که موجب حرکت روان تر مفصل می‌شود.

شکستگی بین تروکانترهای ران

تروکانتر نام دو برجستگی استخوانی در قسمت‌های بالایی استخوان ران است. این شکستگی بین پایه‌ی استخوان ران و تروکانتر پایینی قرار دارد. تروکانتر پایینی محل اتصال استخوان ران به مفاصل بزرگ لگن است. این شکستگی‌ها معمولا بین دو تروکانتر قرار دارند. تروکانتر بالایی، برجستگی است که در قسمت بیرونی لگن خود می‌توانید با لمس کردن حس کنید و یک نقطه اتصال ماهیچه ای دیگر است.

شکستگی در زیر تروکانتر ران

این شکستگی در زیر تروکانتر پایینی قرار دارد و در شعاعی حدود 20.5 اینچی تروکانتر است.

انواع شکستگی لگن خاصره

انواع شکستگی لگن خاصره عبارتند از:

شکستگی استخوان ایلیوم

دو استخوان بزرگ تر لگن که گرد و مسطح هستند، ایلیا نام دارند. این استخوان‌ها به شکل دو بال پروانه هستند که در دوطرف بدن در بالای ران پاها قرار دارند. علائم شکستگی ایلیوم در هر فرد متفاوت هستند و می‌توانند شامل  درد در ناحیه لگن و کشاله ران، تورم و کبودی پوست و کاهش توانایی فرد در آوردن وزن روی لگن می‌شود.

شکستگی استخوان‌های نشیمنگاهی و شرمگاهی

در زیر هر استخوان ایلیا (لگن)، یک ساختار حلقه‌ای قرار دارد که از بخش‌های استخوان شرمگاهی و نشیمنگاهی تشکیل شده است. در این ساختار حلقه‌ای، رگ‌های خونی اصلی و عصب‌ها از داخل عبور می‌کنند و به سمت پاها ادامه می‌دهند. در اکثر موارد، شکستگی این استخوان‌ها ناشی از تصادفات یا سقوط است. همچنین، در برخی ورزشکاران جوان، انقباض ناگهانی و شدید عضلات می‌تواند منجر به شکستگی استخوان لگن شود. زمانی که یکی از عضلات مانند همسترینگ به طور شدید انقباض می‌کند، ممکن است استخوان نشیمنگاهی از لگن جدا شده و به سمت خود کشیده شود.

شکستگی سوکت استخوان لگن

شکستگی سوکت (حفره‌ی مدور در مصل لگن که سر استخوان ران در آن جای میگیرد) کمتر رخ می‌دهد و معمولا بر اثر بروز تصادفات رانندگی یا زمین خوردن از ارتفاع بسیار زیاد است. شکستگی این استخوان معمولا همراه با شکستگی و آسیب سایر استخوان‌ها و بافت‌های نرم می‌باشد.

شکستگی فشاری لگن

شکستگی‌های فشاری در استخوان لگن معمولا بر اثر انجام فعالیت‌های پرفشار به صورت مکرر است که بر روی استخوان لگن فشار زیادی ایجاد می‌کنند؛ برای مثال دویدن مسافت‌های طولانی یا رقص باله.  این اتفاق معمولا در افرادی می‌افتد که شدت و مدت زمان تمرین خود را به طور ناگهانی زیاد می‌کنند و استقامت خود را به تدریج بالا نمی برند.

علل شکستن لگن

وارد شدن ضضربه یا فشار بسیار زیاد به لگن  (برای مثال در تصادف ماشین) می‌تواند موجب شکستگی لگن در افراد (با هر سنی) شود. در افراد مسن تر، معمولا شکستگی لگن بر اثر زمین خوردن است. در افرادی که استخوان‌های بسیار ضعیفی دارند، حتی کار ساده ای مانند بلند شدن  روی پاها یا چرخش لگن می‌تواند باعث شکستگی شود.

علائم شکستگی استخوان لگن

علائم و نشانه‌های شکستگی لگن عبارتند از:

• عدم توانایی حرکت دادن بدن بلافاصله بعد از زمین خوردن یا تصادف
• درد شدید در لگن یا کشاله ران
• عدم توانایی گذاشتن وزن روی پا در طرفی که آسیب دیده است.
• احساس خشکی، تورم و کبودی در اطراف مفصل لگن
• کوتاه بودن پا در طرفی که آسیب دیده است.
• چرخش پا به بیرون در طرفی که آسیب دیده است.

عوامل خطر

احتمال شکستگی لگن با بالا رفتن سن افزایش پیدا می‌کند. به این علت که:

• کاهش تراکم استخوانی و توده عضلانی
• مشکلات مربوط به بینایی و حفظ تعادل که موجب زمین خوردن می‌شود

سایر عواملی که احتمال بروز شکستگی لگن را افزایش می‌دهند عبارتند از:

جنسیت

در حدود ۷۰ درصد از شکستگی‌های لگن  در بین زنان اتفاق می‌افتد. روند کاهش تراکم استخوان در زنان بسیار سریع تر از مردتن است چرا که میزان هورون استروژن در زنان پس از یائسگی به شدت کاهش پیدا می‌کند و بنابراین روند تراکم استخوان سریع تر می‌شود. اما در هر حال مردان نیز ممکن است تا حدود بسیار زیاد و خطرناکی دچار پوکی استخوان شوند.

ابتلا به بیماری یا آسیب‌های مزمن

اختلالات غدد درون ریز مانند تیروئید پرکار می‌تواند موجب شکننده شدن استخوان‌ها شود. اختلالات روده ای نیز موجب می‌شوند که جذب ویتامین دی و کلسیم کاهش پیدا کند و در نتیجه استخوانهای بدن از جمله استخوان لگن شکننده شوند. ابتلا به اختلالات ادراکی نیز ریسک بروز شکستگی لگن را بالا می‌برند.

مصرف برخی داروها

داروهای کورتیزون مانند پردنیزون در صورت استفاده بلند مدت می‌توانند استخوان‌های شما را ضعیف کنند برخی از داروهای خاص یا ترکیب از چند دارو نیز می‌تواند ایجاد سرگیجه کند و در نتیجه شخص بیشتر مستعد زمین خوردن خواهد بود.

مشکلات تغذیهای

کمبود کلسیم و و ویتامین دی در رژیم غذایی شما در دوران جوانی موجب می‌شود که حداکثر تراکم استخوانی شما کاهش پیدا کند و در نتیجه ریسک شکستگی استخوان‌ها در سنین بالاتر افزایش پیدا کند. ابتلا به اختلالت تغذیه ای وخیم مانند آنورکسیا و بولیمیا می‌تواند به ساختار اسکلتی آسیب بزند چرا که مواد مغذی کافی به بدن نمی رسد و ساختار استخوانی به خوبی شکل نمی گیرد.

بی تحرکی

انجام ورزشهایی مانند راه رفتن به تقویت استخوان‌ها و مفاصل کمک می‌کند و ریسک بروز حوادثی مانند زمین خوردن و شکستگی لگن را کاهش می‌دهد. در صورتی که شما به طور منظم به ورزش نمی پردازید، احتمال آن که تراکم استخوانی کمتری داشته باشید بیشتر است.

مصرف الکل و تنباکو

هر دوی این موارد بر پروسه‌ها و متابولیسم‌های طبیعی بدن اثر منفی می‌گذارند و در نتیجه روند تشکیل بافت استخوانی را دچار اختلال می‌کنند.

عوارض شکستگی هیپ

شکستگی لگن در درجه اول موجب می‌شود که شما نتوانید مانند قبل کارهای خود را به صورت مستقل انجام دهید و حتی ممکن است طول عمر شما را کاهش دهید. در حدود نیمی از افرادی که دچار شکستگی لگن می‌شوند نمی توانند توانایی زندگی مستقل را درست مانند قبل دوباره به دست بیاورند. در صورتی که شکستگی لگن موجب شود شما برای مدت زمان طولانی بی حرکت باشیدْ عوارض زیر ایجاد می‌شوند:

• تشکیل لخته خون در پاها یا ریه‌ها
• زخم بستر
• عفونت مجاری ادراری
• ذات الریه
• از دست رفتن حجم عضلانی و بالا رفتن ریسک شکستگی مجدد لگن

علاوه بر این، افرادی که قبلا دچار شکستگی لگن شده اند، بیشتر در معرض کاهش تراکم استخوانی و بروز شکستگی مجدد هستند.

تشخیص

معمولا پزشک با توجه به شرح حال و علائمی که دارید می‌تواند وجود شکستگی لگن را حدس بزند. با گرفتن عکس رادیولوژی از لگن، وجود شکستگی تشخیص داده می‌شود و همچین محل شکستگی و شدت و چگونگی آن نیز مشخص می‌شود. اگر عکس‌های رادیولئژی شکستگی را نشان ندهند اما شما همچنان درد لگن داشته باشید، پزشک انجام عکسبرداری یا اسکن ام آر آی را تجویز می‌کند تا وجود شکستگی‌های بسیار ریز و مویی تشخیص داده شود.

راه‌های درمان شکستگی لگن

آن چه برای درمان عارضه شکستگی لگن انجام می‌شود عبارت است از:

ملاحظات

بعد از تشخیص قطعی شکستگی لگن، وضعیت عمومی سلامت بیمار و بیماری‌هایی که ممکن است داشته باشد بررسی می‌شود. در موارد نادری، ممکن است وضعیت سلامتی بیمار تا حدی بد باشد که نتوان عمل جراحی انجام داد. در این موارد، باید میزان درد بیمار در برابر خطرات ناشی از بیهوشی و جراحی ارزیابی شود.

درمان‌های غیرجراحی

روش‌های درمان غیرجراحی برای بیمارانی توصیه می‌شود که به خاطر شرایط جسمانی بد و ضعیف نمی توانند عمل جراحی انجام دهند و یا افرادی که قبل از بروز آسیب نیز قادر به راه رفتن نبوده اند و روی تخت یا ویلچر زندگی خود را سپری می‌کرده اند. برخی از انواع خاص شکستگی نیز ممکن است به اندازه کافی ثبات داشته باشند که  نیازی به جراحی نداشته باشند. البته ممکن است شکستگی در ابتدا ثابت (استیبل) به نظر بیاید اما در ادامه خلاف آن ثابت شود و بنابراین در این موارد لازم است که بیمار به صورت منظم، عکسبرداری رادیولوژی از لگن انجام دهد. در صورتی که لازم است بیمار برای بهبودی لگن خود تمام مدت روی تخت دراز بکشد لازم است که کاملا تحت نظر باشد تا از بروز عوارض ناشی از بی حرکتی  بلند مدت بدن جلوگیری شود. بی حرکت بودن بدن برای مدت طولانی می‌تواند موجب عفونت، زخم بستر، پنومونی، تشکیل لخته خون و هدر رفتن منابع تغذیه ای بدن شود. در صورتی که شکستگی لگن موجب جابجایی استخوان‌ها نشده باشد و نیازی به جااندازی استخوان‌ها نباشد، می‌توان از روش‌های غیر جراحی برای تسریع روند بهبودی استفاده کرد.

عمل جراحی شکستگی هیپ

نوع عمل جراحی که شما باید انجام دهید  به محل شکستگی، شدت شکستگی و نوع شکستگی بستگی دارد و این که استخوان‌های شکسته شده در راستای صحیح خود قرار دارند و یا از راستای خود خارج شده اند. سن و شرایط عمومی سلامتی شما نیز در انتخاب روش جراحی موثر است.

پیشگیری

در صورتی که شخص در دوان نوجوانی و جوانی تغذیه و ورزش خوبی داشته باشد، میزان ماکزیمم تراکم استخوانی او افزایش پیدا می‌کند و در نتیجه احتمال بروز شکستگی لگن در سنین بالاتر کاهش پیدا می‌کند. برای داشتن تراکم استخوانی بالا و همچنین پایین آوردن احتمال زمین خوردن میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید.

مصرف کلسیم و ویتامین دی کافی

به عنوان یک قانون کلی زنان و مردانی با سن بالای ۵۰ سال باید روزانه ۱۲۰۰ میلیگرم کلسیم و ۶۰۰ واحد، ویتامین دی مصرف کنند.

ورزش برای تقویت استخوان‌ها و بهبود تعادل

انجام ورزش‌هایی که وزن بدن بر روی پاها و لگن تمرکز دارد، مانند پیاده‌روی، به شما کمک می‌کند تا تراکم استخوانی بدنتان تا سال‌ها در حداکثر سطح خود باقی بماند. ورزش کردن همچنین منجر به افزایش قدرت بدنی می‌شود و در نتیجه احتمال آسیب دیدن کاهش می‌یابد. انجام تمرینات تعادلی، به ویژه، نقش مهمی در این زمینه ایفا می‌کند. تعادل بدن با پیشروی سن به تدریج کاهش می‌یابد، اما انجام تمرینات بهبود تعادل بدنی می‌تواند در جلوگیری از این مسئله مؤثر باشد.

اجتناب از کشین سیگار

مصرف تنباکو  و توتون و الل می‌تواند تراکم استخوانی را کاهش دهد. مصرف زیاد الکل بر حفظ تعادل بدن اثر منفی می‌گذارد و خطر زمین خوردن را افزای می‌دهد.

بررسی خانه از نظر عوامل خطر

فرش‌هایی که روی سطح زمین لیز می‌خورند را بردارید و سیم‌هایی که بر سر راه هستند را نیز  به نحوی قرار دهید که موجب زمین خوردن شما نشوند. همچنین هر وسیله یا شیئ دیگری درخانه که می‌تواند احتمال زمین خوردن را افزایش دهد، بردارید. مطمئن شوید که تمامی راهروها و راه‌های مختلف در خانه ایمن هستند.

سنجش بینایی

اگر دیابت یا مشکل چشمی دارید، حتما هر سال (یا بیش تر از یک بار در سال) برای سنجش بینایی بخ پزشک مراجعه کنید.

توجه به داروهای مصرفی

بسیاری از داروها موجب می‌شوند که شما احساس ضعف و سرگیجه پیدا کنید و این داروها احتمال زمین خوردن یا بروز تصادف را بالا میبرند. در مورد وارض جانبی داروهایی که هر پزشک برای شما تجویز می‌کند، حتما سوال کنید.

برخاستن با آرامی

برخاستن از حالت نشسته یا خوابیده به طور ناگهانی موجب می‌شود که فشار شما پاییم بیافتد و شما احساس سرگیجه و سبکی سر کنید و تعدل خود را از دست بدهید.

استفاده از عصا یا واکر

اگر هنگام راه رفتن به اندازه کافی احساس ثبات و تعادل ندارید، با پزشک یا فیزیوتراپیست خود در مورد استفاده از عصا یا واکر یا سایر وسایل کمکی، مشورت بخواهید.

کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است.