التهاب یا فاشیای کف پا همانطور که از نامش پیداست، یک بیماری رایج در قسمت کف پا است و شایعترین علت درد پاشنه پا میباشد. فاسیای کف پا یک رباط تار مانند و ضخیم است که از پاشنه به سمت انگشتان کشیده میشود و این دو قسمت را به یکدیگر متصل میکند. با توجه به فعالیت یک فرد، این رباط در طول روز فشار زیادی را متحمل میشود و در صورت کشیده شدن، پاره یا ملتهب خواهد شد.
علائم و نشانهها
علائم التهاب کف پا همانطور که گفتیم، وضعیت فرد مبتلا با توجه به شدت و میزان آسیب به رباط فاسیای کف پا متفاوت است. اما شایعترین علائم و نشانههای این التهاب عبارتند از: درد پاشنه پا در زمان ایستادن، بعد از خواب یا نشستن طولانی درد در قسمت قوس پا سفتی و سختی پاشنه پا تورم در اطراف پاشنه پا سفت بودن تاندون آشیل (قویترین و بلندترین تاندون پا که ماهیچههای ساق را به استخوان پاشنه متصل میکند.) داشتن درد صبحگاهی پا بعد از بیدار شدن از خواب
علت
علت التهاب کف پا فاشیای کف پا معمولا باعث میشود که در قسمت پاشنه و قوس کف پا درد بسیار زیادی را تجربه کنیم. این درد بسته به میزان کاری که انجام میدهید در افراد تغییر میکند. اما به صورت کلی، هر چیزی که باعث تحریک و التهاب این ناحیه شود، زمینه ساز این وضعیت خواهد بود. متداولترین علل التهاب کف پا این موارد میباشد:
چاقی یا اضافه وزن مفرط که فشار زیادی را به زانو، کمر و کف پاها وارد میکند
ورزشهای سنگین که در آن به پاها فشار زیادی وارد میشود
ورزش یا کار کردن بر روی سطح سفت و سخت مانند کف موزاییکی یا سنگفرش
گرم نکردن صحیح بدن در زمان ورزش
پوشیدن کفشهایی که کفی نازکی دارند و به اندازه کافی از پاها محافظت نمیکنند. مانند (دمپاییهایی با کفی نازک یا کفشهای کتانی تخت و انعطاف پذیر)
راه رفتن یا ایستادن طولانی مدت با پای برهنه کف پای صاف گودی زیاد کف پا
علت درد پاشنه پا هنگام بلند شدن از خواب
علتهای مختلفی برای ایجاد درد کف پا هنگام صبح وجود دارد که با بررسی کیفیت و نوع درد میتوان علت آن را دریافت. مثلا اگر درد ناحیه پاشنه پا دردناک و تیز باشد نشاندهنده التهاب است. بعضی از این دلایل را در زیر نام میبریم:
- فاشئیت کف پا (التهاب فاشیای کف پا): فاشیا یک نوار بافتی ضخیم در کف پا است که اگر بیش از حد از آن استفاده شود یا تحت کشش مداوم قرار گیرد، درد در این ناحیه را تجربه خواهید کرد.
- التهاب تاندون آشیل
- شکستگی
درمان درد پاشنه پا هنگام صبح معمولا در چند قدم اول بعد از بیدار شدن از خواب شروع میشود و ممکن است در طول روز با شروع فعالیتها این درد کم شود.
اما برای بسیاری از افراد درد صبحگاهی آزاردهنده است، زیرا باید چند دقیقه ثابت بایستند تا این درد کمتر شود و گاهی روند انجام کارهای روزانه را کاهش میدهد.
چه کسانی بیشتر در معرض التهاب کف پا هستند؟
التهاب کف پا معمولا به دلیل خار پاشنه پا نیست. در گذشته، پزشکان بر این باور بودند که خار پاشنه پا باعث فاشیای کف پا میشود، اما آنها با بررسیهای متعدد افراد مبتلا، این فرضیه را رد کردند. براساس تحقیقات محققان آمریکایی اگر جزو این افراد هستید بیشتر از بقیه در معرض خطر ابتلا به التهاب کف پا قرار دارید: دچار اضافه وزن یا چاقی مفرط هستید (التهاب کف پا در افراد چاق به این دلیل اتفاق میافتد که وزن اضافی این افراد به رباط فاسیای کف پا فشار زیادی وارد میکند.) شغلی دارید که در آن مجبور هستید بیش از اندازه سرپا بایستید (به عنوان مثال در کارخانه یا رستوران کار میکنید.) دچار مشکلات ساختاری پا همچون کف پای صاف یا گودی زیاد کف پا هستید اغلب از کفشهایی با کفی نرم و ضعیف استفاده میکنید یک دونده هستید و به مدت طولانی میدوید تاندون آشیل شما به خودی خود سفت و کوتاه است در اواخر دوران بارداری هستید
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر شدت درد کم باشد با روشهای خانگی ممکن است درد متوقف شود اما گاهی نیاز است حتما به دکتر ارتوپد مراجعه کنید. با توجه به موارد زیر این درد را جدی بگیرید.
- اگر درد پاشنه پا بیشتر از یک هفته طول بکشد و در صورت ثابت و بیحرکت بودن پا درد تداوم داشته باشد.
- در راه رفتن طبیعی فرد مشکل ایجاد شده باشد.
- تب نیز همراه درد پاشنه پا در فرد ایجاد شود.
- اگر درمانهای خانگی موثر نباشد.
- درد ناگهانی شروع شود.
- در پاشنه پا التهاب دیده شود.
- اگر شدت درد بهحدی زیاد باشد که فرد نتواند راه برود
پیشگیری
از تمرینات کششی که باعث سفت شدن تاندون آشیل و رباط فاسیای کف پا میشود کمک بگیرید.
توپ تنیس را با قوس کف پای خود بغلتانید و با آن بازی کنید.
یک بطری آب یخ زده را در قسمت قوس و پاشنه پا قرار داده و این دو ناحیه را با بطری ماساژ دهید.
از کفشهایی استفاده کنید که دارای کفی مناسب و ضخیم باشند.
روی یک پله بایستید و اجازه دهید پاشنه پاهای شما پایین بیاید.
وزن خودتان را در حد تعادل نگه دارید.
اگر دچار اضافه وزن هستید، حتما از یک رژیم لاغری مناسب کمک بگیرید.
وقتی در زمان ایستادن یا نشستنهای طولانی احساس خستگی میکنید، به پاهای خود کمی استراحت دهید.
چند تیله کوچک روی زمین بریزید و با انگشتان پا و کشش آنها به سمت پاشنه، تیلهها را از روی زمین بردارید.
حداقل یک روز در هفته به خودتان استراحت دهید و از انجام فعالیتهای سنگین خودداری کنید.
از مکملهای ویتامین D استفاده کنید.