آزمایش‌های EMG و NCS برای ارزیابی فعالیت الکتریکی عضلات و اعصاب بدن و معمولاً روی یکی از دست‌ها یا پاها انجام می‌شوند. این آزمایش‌ها می‌توانند به شناسایی آسیب عصبی یا بیماری عضلانی مانند سندروم تونل کارپال، فشردگی عصب نخاعی، نوروپاتی محیطی، میوزیت یا ALS کمک کنند. وجود یا عدم وجود آسیب دیدگی می‌تواند در تشخیص درمان‌های آینده موثر باشد.

چرا به آزمایش‌های EMG یا NCS نیاز دارم؟

اگرچه آزمایش MRI یا اسکن اشعه ایکس ستون فقرات می‌تواند اطلاعاتی درباره ساختار ستون فقرات ارائه دهد، اما آزمایش‌های EMG و NCS قادرند اطلاعاتی درباره عملکرد عضلات و اعصاب فراهم کنند. این آزمایش‌ها به اطلاعاتی که پزشک قبل از انجام آن‌ها درباره سابقه پزشکی، معاینه جسمانی و آزمایش‌های تصویربرداری دارد، ارزش افزوده می‌دهند.

به عنوان مثال، پزشک در هنگام معاینه جسمانی به دنبال نشانه‌ها و علائمی است که درباره مشکل اصلی ستون فقرات (مانند اتلاف عضله یا آتروفی عضلانی، از دست دادن رفلکس عضلانی، ضعف عضلانی یا مناطق بی‌حسی) ممکن است اطلاعاتی ارائه دهند. این معاینه ساختاری با استفاده از آزمایش‌های تصویربرداری مثل اشعه ایکس، MRI و CT اسکن، کاملتر می‌شود و ساختارهای اسکلتی، عضلانی و عصبی درون بدن را بررسی می‌کند.

یک تشبیه مناسب برای توضیح این موقعیت، خرید یک ماشین دست دوم است. شما ابتدا به ساختارهای خودرو نگاه می‌کنید: آیا آسیب دیدگی بدنه یا نشتی روغن وجود دارد؟ مهم نیست که اتومبیل مذکور چقدر خوب به نظر برسد، در هر صورت شما بدون تست عملکرد این اتومبیل را نخواهید خرید. تست عملکرد، بررسی نحوه هدایت خودرو یا ترمز کردن آن و صدای موتور آن است.

آزمایش عکسبرداری با اشعه ایکس، MRI یا سی تی میلوگرام نیز همگی برای بررسی ساختار نخاع، استخوان‌ها، دیسک‌ها و اعصاب انجام می‌شوند. آزمایش اشعه ایکس اطلاعاتی درباره تراز بودن استخوان‌ها (اسکولیوز) یا سیخ استخوانی (آرتروز) به ما ارائه می‌کند. اسکن MRI، جزئیات مربوط به برامدگی دیسک کمر یا باریک شدن (تنگی) کانال نخاعی و کانال‌های عصبی را به ما نشان می‌دهد.

یک آزمایش MRI همچنین می‌تواند گرفتگی عصب را نشان دهد اما محدودیت‌هایی نیز دارد. این آزمایش باریک شدن کانال‌ها را تنها در زمان گرفته شدن MRI در یک برهه زمانی مشخص نشان می‌دهد. بنابراین نمی‌توان تشخیص داد که میزان فشردگی عصب، سه هفته پیش چقدر بوده است یا اینکه در حال حاضر چه قدر دچار فشردگی است. عصب می‌تواند توسط تورم آسیب ببیند؛ اما اکنون تورم کمتر شده است.

بنابراین درست همانطور که یک خریدار اتومبیل به دنبال اطلاعاتی فراتر از ظاهر اتومبیل است و درخواست آزمایش رانندگی می‌کند؛ پزشک شما نیز قبل از تصمیم گیری درباره نحوه درمان، به دنبال بررسی بیشتر ساختارها از طریق اسکن MRI/CT  و آزمایش عملکرد خواهد بود.

آزمایش‌های EMG و NCS نیز معادل یک تست رانندگی هستند: این آزمایش‌ها نحوه انتقال اطلاعات به بازوها، پاها و عضلات پارااسپاینال را ارزیابی می‌کنند. در صورت داشتن علائمی مانند درد، سوزن سوزن شدن، بی‌حسی یا ضعف غیر قابل توضیح در دست‌ها یا پاها، ممکن است آزمایش‌های EMG و NCS تجویز شوند. این آزمایش‌ها می‌توانند تاییدی برای عملکرد طبیعی باشند یا اینکه میزان آسیب عصبی را تخمین بزنند. از آزمایش EMG می‌توان برای تشخیص دامنه گسترده‌ای از بیماری‌های عصبی عضلانی، مشکلات حرکتی، آسیب‌های عصبی یا مشکلات دژنراتیو استفاده کرد. به عنوان مثال:

• اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS)
• سندروم تونل کارپال
• اسپوندیلوزیس گردنی
• سندروم گیلن باره
• سندروم لمبرت ایتون
• دیستروفی عضلانی
• میاستنی گراویس
• نوروپاتی محیطی
• پلی میوزیت
• اختلال عملکرد عصب رادیال
• اختلال عملکرد عصب سیاتیک

چگونه باید برای انجام این آزمایش آماده شوم؟

هنگامی که برای آزمایش‌های EMG و NCS خود آماده می‌شوید، لطفاً موارد زیر را به خاطر داشته باشید:

• شما به طور معمول می‌توانید در روز آزمایش غذا بخورید. داروهای تجویز شده خود را مصرف کنید؛ مگر اینکه دستور دیگری از سوی پزشک به شما داده شود. در محل آزمایش از هیچگونه لوسیون یا پودر بهداشتی و آرایشی استفاده نکنید.
• به نحوی برنامه ریزی کنید که حداقل ۱۵ دقیقه قبل از زمان برنامه ریزی شده آزمایش خود، وارد محل آزمایش شوید.
• قرار ملاقات با پزشک، از جمله انجام آزمایش تقریباً ۴۵ تا ۶۰ دقیقه طول خواهد کشید. مدت زمان بررسی بسته به شرایط مختلف، متفاوت است. بیشتر آزمایش‌ها به ۳۰ دقیقه یا کمتر زمان نیاز دارند. بیشتر بررسی‌های دیگر، مانند مشکلاتی که بیش از یک اندام را تحت تاثیر قرار می‌دهند ممکن است بیش از یک ساعت طول بکشند.
• برای رانندگی کردن جهت رفتن به خانه پس از آزمایش، آماده باشید؛ چرا که به ندرت اتفاق می‌افتد که بیماران نتوانند پس از انجام آزمایش رانندگی کنند.
• تمام داروهای خود را به روال معمول مصرف کنید.
• لباس‌های گشاد به همراه داشته باشید یا قبل از انجام آزمایش بپوشید. برای بررسی گردن و بازو، پوشیدن لباس‌های بدون آستین بهتر است. بهتر است برای بررسی مشکلات کمر و پاها، شلوارک کوتاه به همراه داشته باشید.
• اگر داروهای ضد انعقاد خون مانند پلاویکس یا کومادین مصرف می‌کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. نیازی به متوقف کردن مصرف این داروها نیست اما مهم است که پزشک از مصرف آن‌ها توسط شما مطلع باشد.
• اگر نسبت به سوزن زدن حساس هستید، به پزشک خود اطلاع دهید تا بتواند میزان عصبی شدن شما را کاهش دهد.
• در صورت داشتن مشکلاتی که معمولاً برای آن‌ها آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کنید، مانند عمل دندانپزشکی، سوفل قلب، دریچه قلب مصنوعی، مفصل مصنوعی و غیره، از قبل به پزشک مراقبت‌های اولیه خود اطلاع دهید. به طور کلی برای انجام آزمایش‌های EMG و NCS مصرف آنتی بیوتیک‌های پیشگیری کننده لازم نیست اما این تصمیم باید توسط پزشک شما گرفته شود.
• اگر دارای ضربان ساز یا وسایل الکتریکی دیگری (محرک نخاع و غیره) در بدن خود هستید، به پزشک خود اطلاع دهید. اگرچه وجود این دستگاه‌ها برای آزمایش مانعی ندارد.
• اگر احساس می‌کنید پس از انجام این آزمایش به داروی مسکن احتیاج دارید، لطفاً با پزشک مراقبت‌های اولیه خود صحبت کنید.
• اگر احساس می‌کنید به مصرف آرامبخش احتیاج دارید، لطفاً برای تهیه نسخه از یک پزشک عادی یا پزشک مراقبت‌های اولیه خود به دفتر آن‌ها مراجعه کنید. به ندرت اتفاق می‌افتد که بیماران به آرامبخش احتیاج داشته باشند. اگر احساس می‌کنید به آرامبخش احتیاج دارید، معمولاً داروی والیوم یا یکی از داروهای نزدیک به آن (Xanax و Ativan) برای شما تجویز خواهند شد. شما باید برای انجام این آزمایش هوشیار باشید؛ بنابراین هر دارویی که برای شما تجویز شود، این امکان را فراهم می‌کند که به خواب نروید و در آرامش باشید.
• برای ادامه دادن فعالیت‌های طبیعی خود پس از انجام آزمایش، برنامه‌ریزی کنید. به ندرت اتفاق می‌افتد که درد پس از عمل باعث نیاز به مرخصی گرفتن از محل کار شود.
• اگر ناراحتی پس از عمل بیش از ۲۴ ساعت طول کشید، با پزشک مراقبت‌های اولیه خود تماس بگیرید.

در طول آزمایش NCS چه اتفاقی می‌افتد؟

آزمایش NCS دو گروه اصلی عصبی را ارزیابی می‌کند:

• اعصاب حسی (که درد، لمس و فشار را تشخیص می‌دهند)
• اعصاب حرکتی (که عضلات را حرکت می‌دهند)

پزشک سنسورهایی را روی پوست قرار می‌دهد. برای فعال سازی عصب، یک پالس الکتریکی کوچک مشابه ضربه استاتیک پس از راه رفتن روی یک فرش، اعمال می‌شود. ممکن است عضله شما دچار لرزش شود. در این وضعیت سرعت، اندازه و تداوم واکنش عصبی ثبت شده و تجزیه و تحلیل می‌شود.  شوک‌های NCS خفیف هستند و هیچ صدمه‌ای به بیمار نمی‌زنند.

در طول آزمایش EMG چه اتفاقی می‌افتد؟

آزمایش EMG فعالیت الکتریکی عضله در هنگام استراحت و انقباض را ارزیابی می‌کند و مشابه EKG عضله قلب است. پزشک یک پایه سیم کوچک روکش شده با تفلون را در عضله انتخاب شده برای آزمایش، قرار می‌دهد. نوک سوزن مانند آن، مثل یک آنتن عمل می‌کند و فعالیت الکتریکی را از عضله دریافت می‌کند که این فعالیت را می‌توان روی یک صفحه نمایش دید و شنید. در طول آزمایش از شما خواسته می‌شود که عضله خود را سفت (منقبض) کنید. فعالیت الکتریکی ضبط می‌شود و هنگامی که عضله منقبض می‌شود به صورت یک صدای کلیک مانند شنیده می‌شود.

آیا در آزمایش از سوزن استفاده می‌شود؟

برخی از آزمایش‌ها شامل استفاده از سوزن‌های بسیار کوچک هستند. این سوزن‌ها، بسته به مشکلی که در حال بررسی آن هستیم، به آرامی وارد گروهی از عضلات می‌شوند. اما باید به این نکته مهم توجه کرد که تمامی آزمایش‌های EMG به سوزن احتیاج ندارند. استفاده از سوزن در آزمایش EMG یا عدم استفاده از آن، بستگی به درخواست پزشک برای بررسی دارد. سوزن مورد استفاده در این آزمایش احتمالاً کوچکترین سوزنی است که تا به حال دیده‌اید.

این سوزن‌ها به عنوان یک میکروفون عمل می‌کنند و فعالیت الکتریکی عضله را دریافت می‌کنند. سپس این فعالیت الکتریکی برای تشخیص وجود ناهنجاری‌ها ارزیابی می‌شود. سوزن‌های استفاده شده، علاوه بر اینکه بسیار کوچک هستند، هیچ ماده‌ای به بدن تزریق نمی‌کنند و نمونه‌ای از عضلات را نیز دریافت نمی‌کنند؛ آن‌ها فقط به عضله «گوش می‌دهند».

آیا این آزمایش دردناک است؟

ممکن است بررسی‌های مربوط به هدایت عصبی در برخی افراد با مقدار اندکی ناراحتی همراه باشند. بیشتر بیماران این ناراحتی را مانند دریافت یک شوک استاتیک کوچک از دستگیره درب یا فرش‌ها در طول زمستان احساس می‌کنند. اکثر بیماران این بخش از آزمایش را به راحتی تحمل می‌کنند. این پزشکان، حرفه‌ای هستند و بارها این آزمایش‌ها را انجام داده‌اند؛ بنابراین می‌توانند نگرانی‌های شما را درک کنند. ممکن است در هنگام آزمایش با سوزن مقداری ناراحتی وجود داشته باشد اما بسیاری از بیماران ناراحتی این بخش از آزمایش را بسیار اندک توصیف می‌کنند. اگر این حالت برای بیمار بسیار ناخوشایند باشد (که البته این اتفاق به ندرت رخ می‌دهد) می‌توان در هر زمانی آزمایش را متوقف کرد.

عوارض یا خطرات جانبی این آزمایش چیست؟

آزمایش‌های EMG و NCS عمدتاً عوارض جانبی بسیار کمی دارند. گاهی اوقات، آزمایش با سوزن ممکن است کمی کبودی در منطقه وارد شده ایجاد کند. این اتفاق بیشتر در میان بیمارانی رخ می‌دهد که داروهای رقیق کننده خون (مانند کمادین و پلاویکس) یا داروهای ضد التهاب (مانند ایبوپروفن و آسپرین) مصرف می‌کنند. با توجه به سازگاری طبیعی پوست و اندازه بسیار کوچک سوزن مورد استفاده، خطر عفونت در محل ورود سوزن بسیار نادر است. ممکن است پس از انجام آزمایش، به مدت یک یا دو روز درد احساس کنید. هیچ محدودیتی در فعالیت‌های پس از آزمایش وجود ندارد و می‌توانید بعد از آن رانندگی کنید و به خانه برگردید. این آزمایش‌ها بی‌خطر هستند و می‌توانند حتی برای افرادی که دارای دستگاه ضربان ساز قلبی یا دفیبریلاتور هستند، انجام شوند.

این آزمایش‌ها چه مدت طول می‌کشند؟

آزمایشات معمولاً بین ۲۰ تا ۹۰ دقیقه طول می‌کشند. شما می‌توانید قبل از آزمایش هر یک از فعالیت‌های عادی خود مانند غذا خوردن، رانندگی و ورزش کردن را انجام دهید. هیچ عارضه جانبی ماندگاری پس از آزمایش وجود نخواهد داشت. شما می‌توانید پس از انجام آزمایش‌ها به فعالیت‌های عادی خود بازگردید.

چگونه می‌توانم نتایج آزمایش خود را دریافت کنم؟

نتایج آزمایش تجزیه و تحلیل شده و گزارشی از آن برای پزشکی که دستور انجام آن را داده است، ارسال می‌شود. آزمایش منفی به معنای طبیعی بودن نتایج آزمایش است و نتیجه آزمایش مثبت، درجاتی از آسیب عصبی (نوروپاتی) را نشان می‌دهد.