آرتروز یک بیماری است که بافتهای درون مفاصل را درگیر میکند. آرتروز میتواند ناشی از وجود یک التهاب حاد (کوتاه مدت) یا مزمن (مداوم) در مفصل و بافت اطراف آن باشد. آرتروز همچنین میتواند بعد از وارد آمدن یک ضربه به مفصل (مانند شکستن انگشت) رخ دهد و یا احتمالاً ناشی از دلایل ژنتیکی (وراثت) و محیط باشد. در بیماری آرتروز، مفاصل به تدریج از بین میروند زیرا غضروفها ساییده شدهاند. غضروف بافت نرم و بالشتک مانندی است که مفاصل را میپوشاند. آرتروز اغلب، اما نه همیشه، دردناک است و ممکن است منجر به کاهش دامنه حرکت، تغییر شکل و از دست رفتن عملکرد مفصل شود. اگرچه هرکدام از مفصلهای بدن در معرض خطر آرتروز هستند، اما دست و مچ دست نقاطی هستند که احتمال بروز آرتروز در آنها بیشتر است.
علائم آرتروز مچ دست
- درد مچ دست بخصوص هنگام حرکت دادن آن و انجام فعالیت
- ضعف و کاهش قدرت مچ دست در انجام فعالیت ها و گرفتن اجسام با دست
- سفتی و خشکی مچ دست که سبب کاهش دامنه حرکتی مچ دست می شود.
- التهاب و تورم مچ دست
- تشدید درد با حرکت مچ دست
- حساسیت به لمس و فشار
- تغییر شکل مچ دست
- تنگی کانال مچ دستی
- شنیده شدن صدا از مفصل هنگام حرکت دادن آن
- آتروفی عضلات اطراف مچ دست
چه کسانی در معرض آرتروز مچ دست هستند
- در جنس مونث شايعتر است
- كساني كه فعاليت هاي تكراري و طولاني مدت انجام ميدهند
- كساني كه زمينه ارثي و ژنتيكي اين بيماري را دارند
- كساني كه سابقه آسيب قبلي در اين مفاصل را دارند
در اين بيماري بيشتر مفاصل انگشت مياني و شست درگير ميشوند و همچنين اين بيماري در دست غالب ، شايعتر است.
دلایل و عوامل افزایش دهنده خطر
- استفاده بیش از حد و کارهای تکراری با مچ دست (بطور مثال تایپیست ها به دلیل استفاده بیش از حد از مچ دست در معرض خطر ابتلا به این عارضه قرار داند)
- افزایش سن (مهم ترین عامل خطر در افزایش ریسک ابتلا به این بیماری است)
- آسیب دیدگی مچ دست در گذشته
- بیماری هایی مانند روماتیسم مفصلی و اختلالات هورمونی و بیماری های غدد ریسک ابتلا به بیماری های مفصلی از جمله آرتروز را افزایش می دهند.
درمان
استراحت
فعالیتهایی که باعث درد میشوند را کاهش دهید و متوقف یا اصلاح کنید. اصلاح حرکات و فعالیتها، گام سادهای است که میتواند به شما کمک کند تا ناچار به انجام عمل جراحی مچ دست نباشید. ممکن است لازم باشد که از انجام کارهای دستی مانند بازی گلف و بلند کردن اجسام اجتناب کنید.
سرما / گرما
برای کاهش درد و تورم مچ دست میتوانید بر روی آن کیسه یخ یا کیسه آب گرم بگذارید.
اسپیلینت (آتل کردن)
آتل کردن مچ دست ممکن است به صورت موقت یا حتی برای طولانی مدت درد آرتروز را تسکین دهد. شما میتوانید یک اسپیلینت مخصوص برای خود سفارش دهید که مچ دست و ساعدتان را بهطور کامل بپوشاند. اسپیلینت که اغلب در شب نیز قابلاستفاده است، مچ دست را ثابت نگه میدارد و به انگشتان اجازه حرکت میدهد.
دارو
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDها)، التهاب مفاصل مچ دست را کاهش میدهند. آسپیرین و ایبوپروفن هر دو، از دسته NSAIDها هستند. در صورتیکه به نارسایی کلیه یا مشکلات گوارشی مبتلا باشید، پزشک مصرف طولانی مدت این داروها را به شما توصیه نمیکند.
ورزش
یک برنامه ورزشی مناسب که شامل ترکیبی از سه نوع تمرینات دامنه حرکتی، تقویتی و استقامتی باشد، میتواند علائم آرتروز را تسکین دهد و مفاصل را در برابر آسیب بیشتر محافظت کند. ورزش مزایای دیگری نیز دارد که عبارتند از:
- کمک به حفظ حرکت طبیعی مفاصل
- افزایش انعطافپذیری و قدرت عضلات
- کمک به حفظ وزن متعادل و در نتیجه کاهش فشار وارده به مفاصل
- کمک به حفظ قدرت و سلامتی استخوانها و بافت غضروفی مفاصل
- بهبود استقامت و قابلیت قلبی- عروقی
فیزیوتراپی
یک فیزیوتراپیست با آموزش دستورالعمل صحیح تمرینات ایزومتریک و ایزوتونیک، میتواند به شما کمک کند.
هیدروتراپی (آبدرمانی)
هیدروتراپی یا آبدرمانی، برنامهای ورزشی است که در یک استخر بزرگ انجام میشود. ممکن است هیدروتراپی درد مفاصل را کاهش دهد؛ به این دلیل که آب کمی از فشار وارده به مفاصل را میکاهد.
جراحی
عمل جراحی زمانی توصیه میشود که تمامی روشهای درمانی ذکرشده در بالا، مؤثر واقع نشود و درد را تسکین ندهد؛ یا زمانیکه تغییر شکل مفصل آنقدر شدید باشد که دست توانایی حرکت کردن را از دست بدهد. جراح با استفاده از عمل جراحی میتواند استخوان را بردارد، استخوان را جوش کند و یا کلاً آن را عوض کند.
- جراحی ترمیمی
- جوش مفصل
- تعویض مفصل