بیحسی و گزگز کردن به عنوان علائمی از اختلالات عملکردی اعصاب شناخته میشوند و معمولاً به عنوان نشانههای ناهنجاری در ستون فقرات مورد ارزیابی قرار میگیرند. طناب نخاعی و اعصاب این منطقه به مغز و سایر اعضای بدن متصل هستند. در صورتی که طناب نخاعی یا اعصابی که از طریق آن به نقاط مختلف بدن ارتباط برقرار میکنند، آسیب ببینند، فرد ممکن است با بیحسی و گزگز کردن در ناحیه کمر مواجه شود. به طور کلی، اگر مشکل در طناب نخاعی ناحیه گردن وجود داشته باشد، فرد ممکن است با بیحسی و گزگز کردن دست مواجه شود. و اگر اختلال در ستون فقرات در ناحیه پایین کمر ایجاد شده باشد، بیحسی و گزگز کردن در اندام تحتانی احساس میشود.
علائم گزگز کردن کمر چیست؟
گزگز کردن کمر معمولاً به عنوان احساس سوزن سوزن شدن نمایش داده میشود، مانند حرکت مورچه روی پوست. این اختلال میتواند به صورت موقت یا دائمی باشد، با توجه به علت و محل بروز آن. علاوه بر احساس سوزن سوزن، این علائم ممکن است نشان دهنده بیماریهای جدی مانند سندروم دم اسب (یا سندرم رادیکلوپاتی) یا وجود تومور در نخاعی باشد.
علت گزگز قسمت فوقانی کمر
- فتق دیسک کمر: در فتق دیسک، ماده ژلهای داخل دیسک به بیرون نشت میکند و به عصبهای مجاور فشار میآورد. این فشار میتواند باعث درد، سوزن سوزن شدن و بیحسی در پشت و پاها شود.
- تنگی کانال نخاعی: تنگی کانال نخاعی به معنای باریک شدن فضای داخل ستون فقرات است. این باریکی میتواند باعث فشار بر روی نخاع و ریشههای عصبی شود و علائمی مانند درد، سوزن سوزن شدن و ضعف در پاها ایجاد کند.
- سندرم پیریفورمیس: عضله پیریفورمیس در باسن قرار دارد و از زیر عصب سیاتیک عبور میکند. در سندرم پیریفورمیس، این عضله دچار اسپاسم میشود و به عصب سیاتیک فشار میآورد. این فشار میتواند باعث درد، سوزن سوزن شدن و بیحسی در پشت و پاها شود
علت گزگز قسمت میانی کمر
زونا
زونا عفونتی است که توسط ویروس به وجود آورنده آبله مرغان ایجاد میشود که اغلب پایانههای عصبی را درگیر میکند. هنگامی که شما دچار آبله مرغان میشوید ویروس در بدن پنهان میشود و تحت شرایط خاص مجدداً فعال شده و به صورت تاول دردناک خود را نشان میدهد که با احساس درد و گزگز همراه است. از روشهای زیر برای درمان این اختلال استفاده میشود:
- داروی مسکن
- داروهای ضد ویروس
- داروهای ضد افسردگی
- استروئیدها
- پماد، کرم یا ژل بی حسی موضعی
- داروهای ضد صرع
علت گزگز پایین کمر
بیرون زدگی دیسک
احتمال بیرون زدگی دیسک در هر یک از نقاط ستون فقرات وجود دارد اما این اختلال بیشتر در ناحیه کمر رخ میدهد. از روشهای زیر به منظور بهبود این اختلال استفاده میشود:
- استراحت کردن
- استفاده از کمپرس یخ
- استفاده از داروهای مسکن
- فیزیوتراپی
تنگی کانال نخاعی
تنگی کانال نخاعی به معنای تضییق فضای داخلی کانال نخاعی است که باعث فشرده شدن ریشههای اعصاب میشود. بر اساس تحقیقات انجام شده توسط دانشکده روماتولوژی آمریکا، تنگی کانال نخاعی اغلب به دلیل آرتروز (افزایش زوایای استخوانی) در ستون فقرات رخ میدهد. این اختلال میتواند در افراد مختلف با سنین متفاوت رخ دهد، اما افرادی که بیش از ۵۰ سال سن دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این اختلال قرار میگیرند. همانطور که در سایر نوعهای آرتروز (افزایش زوایای استخوانی) مشاهده میشود، روشهای زیر برای درمان آرتروز ستون فقرات مورد استفاده قرار میگیرند:
- استفاده از داروهای مسکن: استفاده از داروهای مسکن میتواند به کاهش درد در اثر تنگی کانال نخاعی کمک کند.
- شل کنندههای عضلانی: استفاده از داروهای شل کننده عضلانی به منظور کاهش فشار و تسکین اعصاب ممکن است موثر باشد.
- داروهای استروئیدی: در برخی موارد، استفاده از داروهای استروئیدی ممکن است به کاهش التهاب و تسکین علائم تنگی کانال نخاعی کمک کند.
- داروهای ضدالتهاب: استفاده از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) نیز میتواند به کاهش التهاب و درد در ناحیه تنگی کانال نخاعی کمک کند.
به هر حال، برای تشخیص و درمان دقیق تنگی کانال نخاعی، مشاوره و معاینه توسط پزشک متخصص مورد نیاز است.
سیاتیک
عصب سیاتیک از ناحیه کمر تا باسن و ساق پا امتداد مییابد. در صورتی که عصب سیاتیک به علت بیرون زدگی دیسک یا تنگی کانال نخاعی تحت فشار قرار بگیرد بیمار دچار گزگز پا خواهد شد. در چنین شرایطی پزشک برای تسکین درد از روشهای زیر استفاده میکند:
- استفاده از داروهای ضد التهاب
- داروهای مسکن
- شل کنندههای عضلانی
- داروهای ضد افسردگی
روشهای درمانی خانگی
علاوه بر روشهای درمانی ذکر شده در قسمت بالا میتوانید از روشهای درمانی خانگی نیز استفاده کنید.
استفاده از کمپرس سرد و گرم
مقداری یخ را درون یک حوله قرار دهید و به مدت ۲۰ دقیقه آن را روی ناحیه دردناک بدن خود بگذارید. میتوانید این کار را در طول روز چند مرتبه تکرار کنید. تا زمانی از کمپرس یخ استفاده کنید که التهاب از بین برود سپس در صورت لزوم میتوانید از کمپرس گرم استفاده نمایید.
استراحت کردن
باید به بدن خود استراحت بدهید اما دوران استراحت نباید بیش از یک یا دو روز باشد زیرا باعث سفتی عضلات خواهد شد. خوابیدن در حالت جنینی به رفع فشار از روی ستون فقرات کمک میکند.
استفاده از داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب
شما میتوانید طبق دستور پزشک از داروهای مسکن مانند استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کنید.
حالت صحیح بدن
باید در هنگام ایستادن شانههای شما به سمت عقب، چانه به سمت بالا و شکم به سمت داخل کشیده شود.
دوش آب گرم
استفاده از دوش آب گرم میتواند به تسکین درد کمک کند.
روشهای درمانی جایگزین
یوگا
بر اساس یک تحقیق انجام شده در سال ۲۰۱۶، محققان به این نتیجه رسیدند که یوگا میتواند به کاهش درد مزمن پایین کمر کمک کند. افرادی که از تمرینات یوگا بهره برده بودند، نسبت به دیگران کمتر از درد و محدودیت در حرکت رنج میبردند. برای کسب اطلاعات بیشتر، میتوانید با پزشک خود مشورت کنید و او را در جریان قرار دهید تا اطلاعات دقیقتری را در این زمینه برای شما ارائه دهد.
طب سوزنی
طبق اظهارات مرکز ملی سلامت، تحقیقات انجام شده نشان داده طب سوزنی میتواند به تسکین درد پایین کمر کمک کند. برای کاهش ریسک عوارض احتمالی باید به یک متخصص باتجربه مراجعه کنید.
ماساژ درمانی
تحقیقی که در سال ۲۰۱۲ انجام شد نشان داد که ماساژ بافت عمیق بدن میتواند به درمان درد مزمن کمر کمک کند. در صورتی که شما برای ماساژ درمانی به یک پزشک با تجربه مراجعه کنید شاهد تسکین درد کمر خود خواهید بود.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورتی که شما دچار درد شدید کمر شده اید و درد طی مدت چند روز بهبود نیافته یا با علائم نگران کننده دیگری همراه شده است مراجعه به پزشک ضرورت خواهد یافت. در صورتی که گزگز کمر با علائم زیر احساس شود نباید برای مراجعه به پزشک تحقیق کنید:
- از دست دادن کنترل ادرار و مدفوع
- از دست دادن هماهنگی یا اختلال در استفاده از دست و پا
- درد شدید و ناگهانی و بی حسی که یک یا هر دو پا را درگیر میکند.
پیشگیری
- حفظ پوسچر صحیح: هنگام نشستن، ایستادن و بلند کردن اجسام، پوسچر صحیح را رعایت کنید.
- ورزش منظم: ورزش منظم به تقویت عضلات و بهبود انعطافپذیری کمک میکند.
- تغذیه سالم: یک رژیم غذایی سالم و متعادل به حفظ سلامت استخوانها و اعصاب کمک میکند.
- کنترل وزن: اضافه وزن میتواند فشار زیادی بر روی ستون فقرات وارد کند.
- اجتناب از استرس: استرس میتواند باعث افزایش تنش عضلانی و تشدید علائم شود.