زنان باردار، ممکن است کمردردی را در ناحیه کمر تجربه کنند که یا به همین نقطه محدود شود و یا به باسن، ران و پاها زده و علائم سیاتیک را ایجاد می‌کند. این درد ممکن است ثابت باشد، با فعالیت بدتر شود، خواب را مختل کند و یا عملکرد کلی بدن را کاهش دهد. در حالی که این علائم به طور معمول پس از زایمان خود به خود برطرف می‌شوند، برخی از انواع این دردها ممکن است به عنوان اختلالات مزمن باقی بمانند. زنانی که سابقه مشکلات کمری دارند، معمولا بیشتر در معرض خطر ابتلا به کمردرد در بارداری هستند.

علت‌های کمردرد در زنان باردار چیست؟

کمردرد بارداری معمولاً در محل اتصال لگن به ستون فقرات ایجاد می‌شود. دلایل زیادی برای بروز کمردرد در دوران بارداری وجود دارد که برخی از علل کمردرد در بارداری عبارتند از:

افزایش وزن: در طی یک بارداری سالم، زنان معمولاً بین ۱۱ تا ۱۶ کیلوگرم وزن اضافه می‌کنند. ستون فقرات باید این وزن را تحمل کند که این موضوع می‌تواند باعث کمردرد شود. وزن کودک و رحم در حال رشد نیز به رگ‌های خونی و اعصاب لگن و پشت فشار وارد می‌کند.

تغییر وضعیت: بارداری مرکز ثقل زن باردار را جابه‌جا می‌کند. در نتیجه، ممکن است به تدریج -حتی بدون توجه- شروع به تنظیم وضعیت و نحوه حرکت خود کنیم. این کار ممکن است منجر به کمردرد یا کشیدگی شود.

تغییرات هورمونی: در دوران بارداری، بدن ما هورمونی به نام ریلکسین (Relaxin) می‌سازد که به رباط‌های ناحیه لگن اجازه می‌دهد تا شل شوند و مفاصل را در هنگام آماده‌سازی برای روند تولد نوزاد، شل کنند. همین هورمون می‌تواند باعث شل شدن رباط‌هایی شود که از ستون فقرات حمایت می‌کنند و در نتیجه، به بی‌ثباتی و درد منجر گردند.

فاصله پیدا کردن عضلات شکم: با انبساط رحم، دو عضله موازی شکم که بین دنده‌ها و استخوان لگن قرار دارند، ممکن است در امتداد خط مرکزی از هم فاصله بگیرند، این فاصله می‌تواند درد کمر را بدتر کند.

استرس: استرس‌های عاطفی می‌توانند باعث ایجاد تنش عضلانی در کمر شوند که ممکن است به صورت کمردرد یا اسپاسم پشت احساس شود.

علائم کمردرد در بارداری

کمردرد در دوران بارداری به طور کلی در  بالای کمر و در مرکز آن قرار دارد و ممکن است همزمان به ساق یا پای خانم باردار نیز سرایت کند. درد لگن خلفی (در پشت لگن) چهار برابر بیشتر از درد کمر در بارداری است. این درد عمیق بوده و در زیر خط کمر، در یک یا هر دو طرف یا در سراسر دنبالچه احساس می‌شود

راه‌های درمان کمر درد در بارداری چگونه است؟

بهترین راه تسکین کمر درد در بارداری استراحت کردن است. افزایش وزن مهم‌ترین دلیل فشار به کمر در بارداری است به همین دلیل استراحت کردن و پرهیز از انجام کارهای سنگین و بلند کردن اجسام می‌تواند درد را کاهش دهد.

• انجام دادن ورزش کمر درد در بارداری با حرکات کششی باعث تقویت مفاصل و عضلات کمر و شکم می‌شود.
• یوگا و مدیتیشن باعث آرامش روحی مادران باردار می‌شود و آن‌ها را از استرس و اضطراب و کمر درد ناشی از آن دور می‌کند. همچنین یوگا می‌تواند فشار خون خانم‌های باردار را متعادل کند.
• تصحیح حرکات بدن هنگام نشستن هم می‌تواند کمر درد در بارداری را کم کند. خانم‌های باردار باید هنگام نشستن کمر و باسن را به پشتی صندلی بچسبانند، و شانه‌ها را عقب و در حالت ریلکس قرار دهند.
• اصلاح وضعیت خوابیدن می‌تواند کمر درد در بارداری ماه اخر را کم کند. خانم‌های باردار باید به پهلو بخوابند و تشک هم کمی سفت باشد تا اضافه وزن بارداری باعث فشار به ستون فقرات نشود.
• استفاده از کمپرس گرم برای کمر درد در بارداری مفید است. این روش را روزانه دو مرتبه با حوله یا کیسه‌ی آب گرم می‌توانید انجام دهید، حواستان باشد به‌هیچ وجه کیسه‌ی آب گرم را روی شکم یا زیر شکم قرار ندهید.
• دکتر مراقبت بارداری میتواند توصیه های بیشتری در درمان و پیشگیری از کمردرد در بارداری شما بکند.

راه‌های پیشگیری از کمردرد در بارداری چیست؟

کمر درد در بارداری مشکلی شایع و بی‌خطر است و فقط نیاز به مراعات و مراقبت دارد، درصورت رعایت کردن اصول زیر کمر درد تا حدودی تسکین می‌یابد.

1. از کفش مناسب استفاده کنید. کفشی که بدون پاشنه باشد و هنگام راه رفتن فشاری به ستون فقرات وارد نکند.
2. اجسام سنگین حمل نکنید. اگر مجبور هستید کیسه‌ی خرید در دست داشته باشید، وزن کیسه‌ها را به طور مساوی بین دو دست تقسیم کنید.
3. هنگام بلند کردن جسمی از روی زمین اول زانوها را خم کنید و پشت را صاف کنید و بعد جسم را از زمین بلند کنید.
4. به پهلو بخوابید و هنگام چرخیدن از پهلو به پهلوی دیگر به آرامی این کار را انجام دهید تا به ستون فقرات فشار نیاید. حتی می‌توانید بنشینید و دوباره به پهلوی مخالف دراز بکشید.
5. استراحت کردن و خواب کافی یکی از مهم‌ترین مواردی است که برای حفظ سلامت خانم باردار و پیشگیری از کمر درد در بارداری اهمیت دارد